Ahmed Paşa’nın Güneş Kasidesi Üzerine Düşünceler

Ahmet Atillâ Şentürk'ün Taşlıcalı Yahyâ Beğ'in Şehzâde Mustafa Mersiyesi yahut Kanunî Hicviyesi isimli eserinden sonra, şimdi de Ahmed Paşa'nın Güneş Kasidesi Üzerine Düşünceler başlığını taşıyan şerh çalışması okurlarımızla buluşuyor.

Güneş Kasidesi'nin şairi Ahmed Paşa (v. 1496-97) 15. yüzyılın en yetkin divan şairidir. Müderrislikten başlayarak Fatih Sultan Mehmed’in tahta geçmesinden sonra hızla yükselerek önce kazasker, daha sonra da padişaha musahip ve hoca olmuş, ardından da devlet adamı vasfıyla gösterdiği başarılardan dolayı vezirlik payesini kazanmış bir şair. Türkçe şiirleri yanında Arapça ve Farsça şiirleri de olan, “sultânü’ş-şuarâ” unvanına sahip Ahmed Paşa’yı kaynaklar, keskin zekâsıyla, nüktedan olarak anıyorlar. 

Ahmed Paşa’nın 70 beyitlik Güneş Kasidesi semboller, remizler evrenine sahip bir şiir. Her hakiki sanat, hele hele temel malzemesi kelimeler olan şiir sanatı, kelimelerin anlam katmalarını genişleterek, kelimelerdeki seslerin de yardımıyla hem estetiğe hem duyguya hem de düşünceye hitap etmek ister. Bunları başarabildiğinde de kendine özgü bir varoluşa sahip olur. İşte yaklaşık 500 yıl önce kaleme alınmış bu şiir de böyle. Hem kendi varoluşunun hükmünü duyuruyor hem de çağları aşarak şairini yaşatıyor ve de bizleri besliyor. Sanat eseri ne kadar yüksek bir estetiğe sahip olursa olsun ona yönelen estetik bir suje olmadıkça zamandan kendisini saklayacak, bizler için bilinemez olarak kalacaktır. Atillâ Şentürk, Güneş Kasidesi Üzerine Düşünceler’de şiire olan mesafemizi aradan kaldırıp bugüne taşıyor.

Güneş Kasidesi Üzerine Düşünceler’in bu yeni baskısı şerh ya da metin dışında temaşa zevki de sunuyor. Resim, minyatür, fotoğraf ve çizimler esere eşlik ediyor.