MUSTAFA HULUSİ KARADENİZ, 1879’da Rize’de doğdu. Çocukluk çağında hafızlığını tamamladı. Memleketinde medresesinde eğitimi gördü. Rize Liman reisi Hemşinli Hafız Yusuf Efendi’den Farsça dersleri aldı. Rize Nafia Dairesi’nde memurluk yaptı. Bu sırada avukatlık diploması aldı ve avukatlığa başladı. Rize İdâdîsi’nde tarih, coğrafya ve hüsnühat dersleri verdi. 1914-1916 yıllarında Rize Hastanesi’nde müdürlük yaptı. 1917’de Tekirdağ Belediye reisliğine tayin edildi. Daha sonra Rize’ye dönerek daha önce başladığı çaycılığı geliştirmeye gayret etti. 1924 yılında Rize İmam Hatip Mektebinde ruhiyat ve ahlak hocalığı yaptı. Şapka karşıtlığı gerekçesiyle 1925’te İstiklâl Mahkemesi’nde yargılandı. 1929’a kadar üç buçuk yıl İstanbul’da hapis yattı. Bundan sonra Rize’deki kitaplarını İstanbul’a taşıyarak Sahaflar Çarşısı’nda Karadeniz Kitabevi’ni tesis etti. Burası dönemin âlimlerinin, akademisyenlerinin ve edebiyatçılarının uğrak mekânı haline geldi. Mustafa Hulusi Karadeniz 3 Mart 1949 tarihinde vefat etmiş ve sonraki gün Edirnekapı Şehitliği’ne defnedilmiştir. Daha çok sahaflığıyla tanınan Hulusi Bey’in edebiyat, tasavvuf ve tarihe alakası vardı. Farsçaya olan vukufu bu dilden tercümeler yapmak hususunda onu öne çıkartmaktaydı. Eserleri: Mücevherât-ı Sâib-i Tebrizî, İstanbul 1331; Mevlânâ’nın Yedi Öğüdü, İstanbul 1937; Bezm ü Rezm Tercümesi, TTK Kütüphanesi, Y/0569; Hikemiyât-ı Sâib-i Tebrîzî, Süleymaniye YEK, Yazma Bağışlar 2068; İBB Atatürk Kitaplığı, Osman Ergin TY. 130; Milli Kütüphane MK. YZ. A 2126; Hikemiyât-ı Kelîm-i Hemedânî, Süleymaniye YEK, Yazma Bağışlar 63; 2067; Felsefe ve Hikemiyât-ı Örfî-i Şîrâzî, Milli Kütüphane MK. YZ. A. 2071/2; Siyer-i Nebî, YK. Sermet Çifter Araştırma Kütüphanesi, TY, 859.